Metody leczenia uzależnień

Poznanie różnych sposobów na radzenie sobie z uzależnieniami może pomóc w podjęciu świadomej decyzji co do tego, gdzie udamy się po pomoc. Różne metody leczenia uzależnień stosuje się bowiem w zależności od tego, jak bardzo zaawansowany jest problem pacjenta. Istnieje też spora szansa, że wiedza na temat dostępnych możliwości leczenia będzie dobrym motywatorem do szukania najlepszej drogi do trzeźwości.

Metody ambulatoryjne i hospitalizacja w leczeniu uzależnień

Pierwszym istotnym rozróżnieniem w kwestii metod leczenia uzależnień jest ich podział na ambulatoryjne oraz związane z hospitalizacją. Droga ambulatoryjna polega na samodzielnym zgłaszaniu się pacjenta do poradni alkoholowej, gdzie cyklicznie odbywa się terapia uzależnień. Natomiast hospitalizacja to leczenie w warunkach szpitalnych, najczęściej na oddziale zamkniętym. To rozwiązanie dla osób, które nie mogą skorzystać z metody ambulatoryjnej ze względu na ciężki stan psychiczny lub fizyczny.

Terapia ambulatoryjna ma na celu pomóc osobie uzależnionej powrócić do normalnego funkcjonowania w społeczeństwie i wypracować sobie sposoby radzenia sobie z problemami bez uciekania się do środków psychoaktywnych. W tym celu stosuje się różne metody terapeutyczne, takie jak psychoterapia indywidualna i grupowa oraz farmakoterapia. Natomiast hospitalizacja ma na celu detoksykację organizmu i stabilizację stanu psychicznego pacjenta poprzez monitorowanie jego stanu zdrowia 24 godzin na dobę.

Psychoterapia i farmakoterapia w leczeniu uzależnień

Farmakoterapia to leczenie uzależnień za pomocą leków. Jest stosowana jako część kompleksowego programu leczenia, w połączeniu z terapią i innymi formami wsparcia. Leki stosowane w farmakoterapii służą do łagodzenia objawów odstawienia, zmniejszania chęci sięgnięcia po używki oraz poprawy funkcjonowania społecznego. Często pomagają osobie uzależnionej w utrzymaniu abstynencji dzięki blokowaniu efektów narkotyków lub alkoholu. Mogą być przyjmowane doustnie lub podawane domięśniowo lub dożylnie.

Co istotne, ich przyjmowanie nie prowadzi do trwałej trzeźwości. Osiągnąć można ją tylko z pomocą psychoterapii. Pozwala ona pacjentom zrozumieć, że mają siłę do poprawienia swojej sytuacji oraz zmiany zachowań i reakcji na zdrowsze. Pomaga również dojrzale rozwiązywać problemy, budować pewność siebie i stawać się bardziej świadomymi ludźmi. Stanowi ponadto nieocenioną pomoc w radzeniu sobie z lękiem i depresją, które często towarzyszą uzależnieniom.

Metody leczenia uzależnień przy pomocy psychoterapii

Istnieje wiele nurtów i szkół psychoterapii, które mogą być stosowane w leczeniu uzależnień. Dobór odpowiedniego podejścia jest zazwyczaj kwestią jednostkową. Na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat wytypowano jednak kilka metod, które mają szczególnie dobry wpływ na osoby walczące o życie wolne od uzależnień. Do najpopularniejszych w Polsce należą zdecydowanie indywidualna terapia poznawczo-behawioralna oraz grupowy udział w programie 12 kroków.

Terapia poznawczo-behawioralna

Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) jest jednym z najlepiej przebadanych i skutecznych podejść terapeutycznych w leczeniu uzależnień. Jest to metoda, która skupia się na rozwiązywaniu problemów, a nie na ich opisywaniu. CBT ma na celu zmianę myśli, emocji i zachowań pacjenta, co wpływa na jego samopoczucie i może pomóc mu w osiągnięciu abstynencji. Terapia ta może być stosowana w leczeniu uzależnień od alkoholu, narkotyków i innych substancji psychoaktywnych oraz zaburzeń odżywiania.

Terapia poznawczo-behawioralna obejmuje sesje indywidualne, podczas których pacjenci uczą się technik radzenia sobie ze stresem i trudnymi sytuacjami oraz identyfikują czynniki prowokujące do picia lub realizowania innego rodzaju uzależnienia. Ćwiczą również umiejętności społeczne oraz poznają metody radzenie sobie ze swoimi problemami bez uciekania w zachowania uzależnieniowe. Terapia poznawczo-behawioralna może być stosowana we współpracy z innymi formami leczenia, przede wszystkim farmakologicznego.

Program 12 kroków i inne formy grupowej terapii

Metoda 12 kroków jest programem osobistego wyzwolenia od alkoholizmu, który został stworzony przez grupę Anonimowych Alkoholików (AA). Program składa się z dwunastu kroków, które mają pomóc uczestnikom w poradzeniu sobie z problemami związanymi z uzależnieniem. Kroki te są oparte na duchowych podstawach i obejmują takie tematy, jak przyznawanie się do błędów, przebaczanie innym i sobie samemu oraz proszenie o pomoc. Celem metody 12 kroków jest nauczenie ludzi jak radzić sobie z trudnościami życia codziennego bez uciekania się do używek.

Jest to forma terapii grupowej, w której uczestnicy dzielą się swoimi doświadczeniami, wsparciem i radami. Grupa może pomóc uzależnionym przezwyciężyć ich nałogi poprzez danie im poczucia bezpieczeństwa i akceptacji. Program 12 kroków może również pomóc uczestnikom zdobyć umiejętności społeczne, takie jak asertywność i umiejętność rozwiązywania problemów oraz zarządzanie stresem.

Program 12 kroków jest tak zaprojektowany, aby ludzie wspierali się nawzajem w osiągnięciu i utrzymaniu abstynencji, w czym zdecydowanie pomaga poczucie, że nie są ze swoim problemem osamotnieni. Podobnie działać mogą inne formy terapii grupowej, które również proponowane są przez ośrodki leczenia uzależnień.