7 objawów depresji, których nie można ignorować

Rozpoznanie objawów depresji jest pierwszym krokiem w kierunku uzyskania pomocy i wsparcia. Chociaż diagnozę postawić może tylko wykwalifikowany lekarz, każdy człowiek powinien zapoznać się z listą podstawowych sygnałów, którymi organizm chce nam zakomunikować potrzebę pilnego przyjrzenia się swojemu zdrowiu psychicznemu. Kryteria wyboru tych objawów opierają się na wytycznych medycznych oraz opinii ekspertów w tej dziedzinie.

Utrata zainteresowania aktywnościami, które sprawiały nam przyjemność

W życiu każdego z nas przychodzi moment, gdy pewne aktywności przestają dostarczać nam takiej radości jak kiedyś. Może to być chwilowy stan spowodowany stresem czy zmęczeniem. Jednak gdy podejmowanie działań, które kiedyś były satysfakcjonujące i napędzały nasze życie, nie ma już w sobie powabu, warto bliżej przyjrzeć się powodom tego stanu rzeczy. Często jest to jeden z pierwszych symptomów depresji.

Stan ten, nazywany anhedonią, w dłuższej perspektywie oznacza spadek motywacji do podejmowania aktywności. Naturalnie wpływa to na relacje z bliskimi oraz ogólne poczucie szczęścia i satysfakcji z życia. W kontekście depresji ma również negatywny wpływ na podejmowanie działań, które mogłyby doprowadzić do odzyskania balansu. Jeśli zauważysz, że taki stan utrzymuje się przez dłuższy czas, warto skonsultować się z profesjonalistą takim jak psychoterapeuta.

W odzyskaniu radości z życia pomóc może terapia zajęciowa lub oparta na zainteresowaniach. Podobne formy pomocy, często łączone z terapią grupową, skupiają się na odnajdywaniu przyjemności oraz celowości w codziennych aktywnościach, co może obejmować eksplorowanie nowych hobby lub zainteresowań. Jeżeli jednak nie jest to jedyny objaw problemów z nastrojem, konieczne mogą być bardziej zdecydowane działania, choćby w formie wsparcia farmakologicznego.

Dominujące nad życiem poczucie smutku lub beznadziei

Odczuwanie w pewnych momentach życia smutku jest nie tylko nieuchronne, ale wręcz zdrowe. Mowa tu przede wszystkim o reakcjach na trudną sytuację, taką jak śmierć bliskiej osoby czy zakończenie związku. Gdy przeradza się jednak w poczucie beznadziei i zyskuje charakter chroniczny, zdecydowanie nie warto pozostawiać tego bez odpowiedzi.

Prolongowane poczucie smutku lub beznadziei, które przez co najmniej dwa tygodnie dominuje każdy dzień niezależnie od jego przebiegu, to jedna z najbardziej znaczących oznak depresji. Jeżeli nie rozpoczniemy procesu zmiany tego stanu, znacząco wpłynie na zdrowie. W długofalowej perspektywie brak nadziei oraz radości nie tylko demotywuje, ale wpływa także na fizyczne funkcjonowanie organizmu.

Jeśli uczucia te utrzymują się i nie spodziewamy się nagłej zmiany, warto jak najszybciej udać się do lekarza lub psychoterapeuty. Specjalista może dokonać bezstronnej oceny sytuacji i zasugerować chociażby terapię behawioralną. Pomaga ona w identyfikacji negatywnych schematów myślenia. Dzięki ich rozpoznaniu możliwa jest zmiana wzorców zachowań, która przełoży się na powrót do równowagi psychicznej oraz dawnej radości z życia.

Zmiany w apetycie lub wadze

Zdrowy apetyt i utrzymanie stabilnej wagi to ważne aspekty nie tylko fizycznego, ale i emocjonalnego samopoczucia. Zazwyczaj odzwierciedlają równowagę w naszym życiu i stanowią cenny wskaźnik naszego zdrowia. Kiedy odnotowujemy zaburzenia w łaknieniu lub nagły spadek czy wzrost wagi, może być to sygnał ostrzegawczy, że coś niepokojącego dzieje się pod powierzchnią.

Tego typu zmiany mogą wpływać na naszą energię, nastrój i ogólną jakość życia, co szybko może prowadzić do innych problemów zdrowotnych. Chociaż często machamy na nie ręką, upatrując przyczyny w gorszej diecie czy ograniczeniu aktywności fizycznej, zwalanie wszystkiego na karb lenistwa nie jest najmądrzejszym pomysłem. Jeśli zmiany w apetycie lub wadze są spowodowane innymi problemami zdrowotnymi, takimi jak depresja lub problemy z tarczycą, leczenie tych stanów może pomóc przywrócić normalny apetyt i wagę.

Jeżeli wahania wagi da się powiązać z innymi objawami depresji z tej listy, traktowanie ich jako oddzielnego i niepowiązanego problemu może znacząco utrudnić proces leczenia. Aktywność fizyczna oraz zachowania żywieniowe pomagają regulować apetyt oraz poprawiają nastrój i ogólne samopoczucie. Warto zatem upewnić się, czy problemy z tymi obszarami nie wynikają z trudności emocjonalnych.

Bezsenność

Okazjonalne problemy ze snem, takie jak trudności z zaśnięciem przed ważnym wydarzeniem czy zaplanowanym na wczesną godzinę wyjazdem na urlop, są normalne. Wielu osób dotykają jedna problemy ze snem, które przeradzają się w chroniczny brak jakościowego wypoczynku. Jeżeli niemożność zaśnięcia rozciąga się na każdy wieczór przez wiele tygodni lub miesięcy, ma to niebagatelny wpływ na działanie organizmu.

Sen jest w końcu niezbędny dla naszego fizycznego i psychicznego zdrowia, stanowi kluczowy czas na regenerację, odpoczynek i przetwarzanie doświadczeń dnia. Odpowiednia dawka snu poprawia naszą koncentrację, nastrój i ogólne samopoczucie. Niemniej jednak dla wielu ludzi jest to luksus, który wydaje się nieosiągalny. Bezsenność to jeden z najczęstszych i najbardziej dokuczliwych objawów depresji, ponieważ uniemożliwia gromadzenie sił na walkę z chorobą i utrudnia regulowanie emocji.

Leczenie jednego stanu nie zawsze przynosi ulgę w drugim. Leki antydepresyjne mogą poprawić nastrój, ale nie zawsze pomagają w problemach ze snem. Jeżeli jest to jeden z głównych objawów, bardzo popularnym rozwiązaniem jest terapia behawioralna skoncentrowana na bezsenności (CBT-I). Zrozumienie i leczenie powiązań między problemami ze snem a depresją to klucz do skutecznego leczenia i poprawy jakości życia osób dotkniętych oboma problemami.

Chroniczne zmęczenie lub brak energii

Zmęczenie jest naturalnym sygnałem od naszego ciała, że potrzebuje ono odpoczynku i regeneracji. Podobnie jak w przypadku innych objawów depresji, i tutaj kluczową rolę odgrywa przewlekły charakter problemu. Jego ciągłość może sugerować podłoże depresyjne, nawet jeżeli mówimy o osobie aktywnej, realizującej się zawodowo i prowadzącej zdrowy tryb życia.

Jeżeli dotychczasowe parcie do przodu jak czołg wymaga coraz więcej siły, warto posłuchać swojego ciała i zastosować się do swoistego znaku “stop”. Zasoby energetyczne nie są nieskończone, a ich nadmierne eksploatowanie uniemożliwi w końcu wykonywanie codziennych zadań, zredukuje zdolność koncentracji oraz obniży ogólne samopoczucie. To dość częsty wstęp do wypalenia zawodowego oraz pełnowymiarowej depresji.

Gdy zmęczenie zaczyna wpływać na jakość życia oraz podejmowanych działań, z poszukiwaniem źródeł problemu warto wykroczyć poza fizyczne symptomy. Nawet pojedyncza konsultacja psychologiczna pozwoli rzucić nowe światło na przeżywane doświadczenia. Dzięki rozmowie ze specjalistą oraz podjętym środkom zaradczym można uniknąć kolejnych problemów, które wiążą się z brakiem energii oraz przemęczeniem.

Długofalowy spadek poczucia własnej wartości

Poczucie własnej wartości ma fundamentalne znaczenie dla naszego zdrowia psychicznego. To, jak postrzegamy siebie i jak oceniamy swoją wartość, może głęboko wpłynąć na nasze relacje, wydajność w pracy oraz ogólne zadowolenie z życia. To właśnie długofalowy spadek poczucia własnej wartości odpowiada za wiele objawów depresji i sam w sobie jest jej symptomem.

Negatywny i niewpisujący się w rzeczywistość obraz siebie zniechęca do podejmowania nowych wyzwań, utrzymania zdrowych relacji lub poszukiwania wsparcia, gdy tego potrzebujemy. Okazjonalne nieprzyjemne myśli na własny temat są normalnym aspektem ludzkiego doświadczenia, wiążącym się z napotykanymi trudnościami czy wyzwaniami. Kiedy jednak krytyczna ocena własnych działań staje się dominująca i zaczyna przejmować nad nami kontrolę, zaleca się jak najszybsze skonsultowanie się z profesjonalistą.

Mimo iż wiele działań prowadzących do zbudowania zdrowego poczucia własnej wartości nie wykracza poza podstawowe techniki wzmacniania pozytywnej relacji z samym sobą, długofalowy spadek poczucia własnej wartości może być trudny do przezwyciężenia samodzielnie. Jest to szczególnie duże wyzwanie w momencie, gdy negatywny obraz wiąże się z innymi objawami depresji. Praktyka identyfikowania negatywnych myśli prowadzona podczas terapii bywa wówczas jedynym sposobem, aby im przeciwdziałać.

Marzenia o śmierci lub myśli samobójcze

Myśli samobójcze są poważnym zagrożeniem dla zdrowia psychicznego i fizycznego, a rozpoznanie ich i zrozumienie, jak zareagować, może być zasadnicze dla ochrony siebie lub kogoś, kogo kochasz. Marzenia o śmierci lub myśli samobójcze mogą być reakcją na przewlekły stres, depresję lub inne problemy zdrowia psychicznego, i zawsze należy traktować je poważnie.

Myśli o śmierci lub samobójstwie, lub podejmowanie prób samobójczych, są poważnymi objawami, które wymagają natychmiastowej interwencji. Od zwykłych smutnych lub negatywnych myśli różnią się tym, że są niebezpieczne nie tylko w perspektywie długofalowej i przy dużym natężeniu. Zawsze i bez wyjątku powinny być traktowane poważnie.

Jeśli Ty lub ktoś, kogo znasz, doświadcza myśli samobójczych lub podejmuje próby odebrania sobie życia, nieodzowne jest natychmiastowe działanie. Pomóc może rozmowa czy podanie dłoni, jednak w kryzysowych sytuacjach warto pamiętać o istnieniu telefonów wsparcia (numer 116 123 dla osób dorosłych, numer 116 111 dla dzieci i młodzieży), które oferują pomoc przez całą dobę. W przypadku bezpośredniego zagrożenia życia konieczne będzie także powiadomienie odpowiednich służb, przez co przeprowadzi nas dyspozytor pod ogólnym telefonem alarmowym 112.