Utrata pewności siebie — objawy i sposoby na jej brak
Myślenie negatywne. Nasza cecha czy błąd poznawczy?
Aby skutecznie rozpocząć leczenie alkoholizmu, warto wykonać pięć podstawowych kroków, do których należą:
1. Zmierzenie się z problemem
Mimo iż mechanizmy uzależnienia są podobne, osoby zmagające się z problemem alkoholowym podchodzą do niego bardzo różnie. Podstawą skutecznej walki z nałogiem jest jednak zawsze uświadomienie sobie negatywnego wpływu, jaki alkohol wywiera na życie osobiste, rodzinne czy zawodowe. W najlepszej sytuacji znajdują się osoby, które przyznają się przed sobą, że problem istnieje. Wraz z tym rodzi się gotowość, aby zmienić styl życia i rozpocząć proces leczenia.
Niestety, w wielu przypadkach chęć rozpoczęcia walki z alkoholizmem nie wypływa od samego uzależnionego. Istnieje wiele dróg do zachęcenia osoby zmagającej się z nałogiem do zmierzenia się z problemem. Niestety, nie da się przewidzieć, która zadziała w konkretnym przypadku. Niektórym wystarcza interwencja ze strony najbliższych — szczera rozmowa, w której mówi się o swoich obawach, trudnościach oraz szkodach, które wyrządza rodzinie nadmierne spożywanie alkoholu.
Warto przy tym unikać osądu i krytyki, które mogą pogłębiać poczucie wstydu i winy, częstokroć będące powodem zaglądania na dno kieliszka. Bywa jednak i tak, że dopiero brak pomocy i sięgnięcie dna skłonią uzależnionego do zwrócenia się o pomoc do specjalisty. Nawet najgłębsza chęć pomocy nie powinna skłaniać do całkowitego podporządkowania swojego życia czyjemuś uzależnieniu. Nie tylko prowadzi to do współuzależnienia, ale również aktywnie wspiera nałóg.
2. Zwrócenie się o pomoc
W Polsce istnieje wiele dróg do rozpoczęcia leczenia alkoholizmu. Pierwszym krokiem może być zwrócenie się o pomoc do lekarza rodzinnego, który jest w stanie skierować osobę uzależnioną do specjalisty. Będąc przekonanym o swojej chęci podjęcia leczenia, można pominąć ten krok — bezpłatna pomoc w placówkach mających kontrakt z NFZ wymaga skierowania od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej tylko wówczas, gdy stan pacjenta wymusza leczenie całodobowe.
W poradniach leczenia uzależnień zazwyczaj preferuje się opiekę ambulatoryjną, a na pierwszą wizytę nie trzeba zazwyczaj czekać dłużej niż tydzień. Alternatywną drogą jest indywidualna psychoterapia w prywatnym gabinecie lub centrum terapeutycznym. Pomoc można uzyskać tam znacznie szybciej. Dla wielu osób jest to też droga bardziej komfortowa.
Nieocenionym wsparciem w leczeniu alkoholizmu mogą być najbliżsi. Mimo iż szkody wyrządzane przez uzależnienie są często głębokie i nie zawsze można liczyć na natychmiastowe zrozumienie, oprócz udania się do specjalisty warto poprosić też o pomoc rodzinę. Świadomość, że w trudnych chwilach będą stanowili oparcie oraz lub oferowali swoją obecność, bywa najcenniejszym motywatorem do zmian.
3. Dostosowanie środowiska
Przystosowanie swojego środowiska do walki z nałogiem pomaga w unikaniu pokus i trudnych sytuacji, które mogą doprowadzić do nawrotu uzależnienia. Nie ma nic szlachetnego czy twórczego w wystawianiu się na walkę z samym sobą. Świadomość ta jest istotna szczególnie w pierwszych tygodniach leczenia, gdy nie poznało się jeszcze zdrowych metod radzenia sobie z emocjami oraz trudnymi sytuacjami.
Pierwszą zasadą dostosowywania środowiska jest unikanie miejsc, w których spożywanie alkoholu to podstawowa aktywność. Dotyczy to nie tylko pubów, barów czy klubów, ale w wielu sytuacjach także restauracji czy niektórych kawiarni. Ponadto oczywistością jest pozbycie się alkoholowych zapasów z domu. W taki sam sposób warto podejść też do ludzi nadużywających trunków — nie tyle eliminować ich ze swojego życia, co unikać ich towarzystwa w czasie, gdy piją.
Warto pamiętać, że w dostosowywaniu środowiska nie chodzi o wymierzanie sobie kary czy pokutowanie. Warto znaleźć zatem inne sposoby na relaks i spędzanie czasu wolnego, które nie wiążą się z alkoholem. Klasycznymi przykładami będą tutaj różnego rodzaju sporty, hobby czy spędzanie czasu z rodziną.
4. Dbanie o siebie i swój dobrostan
Proces leczenia alkoholizmu jest wymagający emocjonalnie i fizycznie. Niezwykle istotne jest zatem dbanie o swój dobrostan na tych polach. Absolutną podstawą jest zatem traktowanie swojego ciała ze szczególną troską. Warto zwrócić więc uwagę na spożywanie pełnowartościowych posiłków, zażywanie świeżego powietrza i dbanie o ruch, a także wysypianie się. Nie można jednak przesadzać i nadwerężać silnej woli katorżniczą dietą lub nadmiernym wysiłkiem fizycznym, co może przynieść efekt odwrotny do zamierzonego.
Podobnie jest z dbaniem o higienę psychiczną. Duże wsparcie na tym polu stanowi psychoterapia. Poprzez regularne spotkania z terapeutą można nauczyć się radzenia sobie z trudnymi emocjami. To podstawa potrzebna do kontrolowania impulsów, zmiany negatywnych myśli i zachowań, a także zidentyfikowania i przepracowania problemów emocjonalnych z przeszłości. Warto dodać do tego także ćwiczenia relaksacyjne czy techniki związane z uważnością, które w zauważalny sposób poprawiają nastrój.
5. Dbanie o bliskich i budowanie zdrowych relacji
Na długofalowe powodzenie procesu leczenia zbawienny wpływ będzie miało także wprowadzenie pozytywnych zmian w relacjach z rodziną i przyjaciółmi. Wsparcie z ich strony nie jest jednak oczywiste nawet wtedy, gdy wprost poprosimy o pomoc. Nałóg ma zdolność niszczenia nawet najsilniejszych więzi. Ich odbudowanie może być niemożliwe bez terapii współuzależnienia, ponieważ wymaga zaangażowania obustronnego — osoby uzależnionej i jej otoczenia. Z tego względu dbanie o bliskich po rozpoczęciu leczenia uzależnień nie jest prostym wyzwaniem.
Odbudowa zniszczonych relacji z rodziną i przyjaciółmi to długi i czasochłonny proces. Osoba uzależniona nie może oczekiwać, że pomoże samo wyrażenie skruchy i deklaracja zmiany nawyków. Jeżeli bliscy odczuwają ból i zranienie z powodu wyrządzonych krzywd, warto dać im przestrzeń na ich przeżycie. Przyjęcie i zrozumienie tego żalu to połowa sukcesu, za którą podążyć musi konsekwencja i zaangażowanie.
